بیماری های زبان اولین چیزی است که معمولا اگر مشکلی در سلامتی عمومی ، دهان و دندان وجود داشته باشد دچار تغییر می شود ، پزشکی یونانی معتقد است ، زبان انسان می تواند زبان سلامتی بدن نیز باشد و و مشکلات و بیماری ها را نشان دهد.
بیماری های زبان معمولا نمایانگر بیماری های سیستماتیک بدن و مصرف برخی مواد غذایی و نوشیدنی هستند مانند :
1- کمبود ویتامین ها
2- بیماری های سیستم ایمنی بدن انسان
3- انواع سرطان دهانی
4- مشکلات اعصاب که می تواند حرکت زبان را دچار اختلال کند
5- عوارض دارویی
یک زبان سالم معمولا صورتی رنگ و پوشیده از پرز است ، عملکرد یک زبان سالم به گونه ای است که موجب حرکت غذا به سمت مری می شود همچنین یک زبان سالم حس و طعم غذا را به درستی تشخیص می دهد زیرا جوانه های چشایی بین پرزها با اعصاب در ارتباطند.
زبان باردار سفید رنگ و چسبناک است
بیماری خود ایمنی لیکن پلان در دهان
پوست فلس مانند و سفت و سفید رنگ است در این بیماری ، بیمار معمولا احساس خارش زبان دارد.
پیشگیری از بیماری خود ایمنی لیکن پلان
مصرف نکردن تنباکو و غذاهای تند (خوردن ماست بسیار مفید است)
درمان بیماری خود ایمنی لیکن پلان
داروهای ضد قارچ به صورت خوراکی و موضعی عوارض این بیماری را کاهش می دهد ، اما این یک بیماری ناشناخته است و هنوز علل و درمان قطعی آن کشف نشده ، این بیماری ابتدا روی پوست بدن ( معمولا از پایین پا شروع می شود و با خارش شدید همراه است) شروع می شود. این بیماری روی پوست سر نیز ایجاد خارچ و التهاب می کند.
برای تشخیص این بیماری ابتدا پزشک متخصص پوست نمونه برداری می کند و سپس این بیماری تشخیص داده می شود.
برفک دهانی از بیماری های زبان است
برفک زبانی ، تکه‌های سفید رنگ شبیه پنیر است که روی زبان و دهان بیماران دیده میشود.
1- نوزادان و افراد مسن
2- افراد با نقص سیستم ایمنی
3- افراد دیابتی
4- مصرف کنندگان داروهای استروئیدی
5- افراد استرسی
استرس شدید و طولانی در بدن باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول می شود. این هورمون با کاهش ایمنی بدن و افزایش قند خون، میتواند موجب ایجاد برفک دهان شود.
6- زنان باردار
پیشگیری از بیماری برفک زبانی
جلوگیری ازمصرف غذاهای اسیدی و قندی نظیر غذاهای فست فود ، فریزری و ترشیجات و شیرینیجات
درمان برفک زبانی
ترکیبات استروئیدی و مصرف دهانشویه
لوکوپلاکی
تکه‌های سفید در داخل دهان و روی زبان در اثر بزرگی بیش از حدسلول‌ها در دهان
پیشگیری از بیماری لوکوپلاکی
مصرف نکردن تنباکو
درمان بیماری لوکوپلاکی
ویتامین های E , C , A ، بتا کاروتن و رژیمی سرشار از آنتی اکسیدان ها و پروتئین های متوقف کننده رشد سلولی (میوه‌ها و سبزیجات) می‌باشد.
زبان تیره
در این بیماری زبان قهوه ای رنگ و تیره می شود
علل بیماری زبان تیره
مصرف داروهای بیسموت
مصرف زیاد قهوه مصرف تنباکو و آدامس های توتون دار
درمان بیماری زبان تیره
مسواک زدن زبان و در مراحل پیشرفته مراجعه به پزشک
پیشگیری از بیماری زبان تیره
عدم مصرف تنباکو
زبان مو دار
پرزهای روی زبان ضخیم و بلند و مویی شکل می شوند زبان مودار یکی از بیماری های زبان به شمار می رود
– افرادی که عفونت باکتریایی دارند
– افرادی که مصرف کننده افراطی قهوه هستند
– افرادی که به مدت طولانی آنتی بیوتیک مصرف می کنند
– افراد مبتلا به سرطان که تحت درمان شیمی درمانی هستند
– افراد مبتلا به ایدز
زبان ناهموار
پرزهای روی زبان ملتهب و قرمز و زخم می شود و گاهی دردناک و حساس می شود
علت بیماری زبان ناهموار
کم خونی و کمبود ویتامین B12
پیشگیری از بیماری زبان ناهموار
رژیم غذایی مناسب
زبان قرمز و دردناک که خود دلیل برخی بیماریهاست از جمله :
– بیماری رگ های خونی (سندروم کاواساکی)
– بیماری کمبود اهن (Plummer-Vinson سندروم)
– حساسیت به برخی مواد
– تب اسکارلتی در اثر عفونت های استرپتوکوکی
زبان جغرافیایی
ورم زبان همراه با تکه های قرمز روی زبان (ظاهر زبان، نقشه مانند یا جغرافیایی می شود و لکه های صاف و قرمز روشن در اندازه ها و اشکال گوناگون در سطح بالایی زبان ایجاد می شوند)
دلایل ایجاد زبان جغرافیایی
– حساسیت
– استرس بیش از حد
– بیماری پوستی مزمن (پسوریازیس)
– داشتن بستگانی با زبان جغرافیایی
– تغییرات هورمونی
پیشگیری از زبان جغرافیایی
عدم مصرف تنباکو و توتون
عدم مصرف یا کاهش مصرف غذاهای ادویه دارو داغ
کاهش مصرف نوشیدنی های اسیدی و آجیل های شور و خشک
کاهش مصرف خمیردندان های حاوی طعم دهنده و سفید کننده
زردی زبان
دلایل این زردی عبارت است از
الف- نوعی عفونت قارچی یا باکتریایی در دهان
ب- ریفلاکس (برگشت اسید معده)
ج – گاهی خود زبان جغرافیایی باعث زردی می شود
7- سوزش زبان
این عارضه ممکن است دایمی باشد یا موقتی و با سوزش و درد همراه است دلایلی که این بیماری را ایجاد میکنند عبارتند از:
– یائسگی
– خشکی دهان
– عفونت باکتریایی
– برخی عادات غذایی
– عوارض برخی داروها
درمان زردی زبان
جلوگیری از خشکی دهان (نوشیدن آب – جویدن آدامس)
مصرف داروهای ضد افسردگی و یا ضد اضطراب
زبان بدون رنگ و پرز
این عارضه در مبتلایان به کم خونی دیده می شود
گلوسیت (التهاب زبان)
برای رفع این مشکل ابتدا چند روز آب نمک غرغره کنید اگر برطرف شد به پزشک مراجعه کنید چرا که ممکن است دلیل بیماری های زمینه ای داشته باشد از قبیل :
1- كم‌خونی
2- كمبود نياسين (بيماری پلاگر)
3- مرض قند
بیماری لثه
معمولا در پی بیماری های لثه ، کل دهان درگیر می شود ، در این بین می تواند زبان را نیز دچار خونریزی و التهاب کند. بهتر است جهت جلوگیری از بیماری های لثه با دندانپزشک و یا یک جراح لثه مشورت نماید.